24 nisan listesindeki tek kadın olan zabel yesayan istanbul'dan kaçarak tehcirden kurtulmuştu. paris'te
sorbonne'da edebiyat ve felsefe derslerine kaydolarak 'üniversiteye giden ilk ermeni
kadın’ olan zabel yesayan, arkadaşları ve dostları taşnak sutyun veya hınçak partilerine
yakın olduğu halde kendisi hiçbir zaman parti üyesi olmamış, ermeni ve türk
milliyetçiliğinin kapıştığı yıllarda, müslüman olsun gayri müslim olsun, tüm osmanlı
vatandaşlarını bir arada tutacak bir üst kimlik arayışından vazgeçmemişti. tehcir
başladığında kendini önce türk sonra rum dantelci olarak tanıtarak bulgaristan'a
kaçmayı başarmış ve 1917'de bakü'ye, oradan paris'e gitmişti. ama
yaşadıklarından sonra eski 'osmanlıcı' düşüncelerini terk etti, türklerden
"katiller'' diye söz etmeye başIadı. zabel yesayan, 1933'te ermenistan'a
geldikten sonra yeni bir kırılma yaşadı ve bu sefer ermenileri 'milliyetçilik
illetine yakalanmış' olmakla itham etti. sosyalist düşünceye yaklaştığı halde, 1937'de stalin'in gadrine uğrayarak sibirya'ya sürgüne
gönderilen zabel yesayan'dan bir daha haber alınamadı. ermeni toplumunun bu
ayrıksı kızı muhtemelen 1942 veya 1943'te sürgünde öldü.
öteki tarih 1, ayşe hür, syf. 247, profil y. 2012
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder